Ẩm thực Trung Quốc là một phần quan trọng không thể thiếu trong nền văn hóa của đất nước này. Nền văn hóa ẩm thực Trung Hoa mang đặc trưng đang dạng từ hương vị cho tới màu sắc, cách bài trí theo từng vùng miền. Do đặc điểm đất nước rộng lớn, Trung Quốc có 8 trường phái ẩm thực là Tứ Xuyên, Quảng Đông, Sơn Đông, Giang Tô, Phúc Kiến, Hồ Nam, Chiết Giang, An Huy. Cùng Comi Chef Home tìm hiểu về nền văn hóa ẩm thực nói chung và 8 trường phái ẩm thực của Trung Quốc nói riêng trong bài viết này nhé.
Lịch sử ẩm thực Trung Quốc
Trung Quốc là đất nước trải qua hàng ngàn năm lịch sử với các triều đại đế vương hưng thịnh. Trong lịch sử, các vị hoàng đế của Trung Quốc đều có sự đầu tư vào văn hóa ẩm thực. Từ thời nhà Thương đến triều Đại Thanh đều xuất hiện những dấu ấn riêng biệt, có những món ăn cung đình vẫn nổi tiếng đến tận bây giờ.
Nền ẩm thực Trung Quốc trải qua 5 thời kỳ như sau:
- Thời kỳ Thương – Chu (205 TCN – 256 TCN): được coi là dấu mốc khởi đầu cho văn hóa ẩm thực Trung Hoa với đại diện là các trường phái ẩm thực thuộc khu vực trung và hạ lưu sông Hoàng Hà.
- Thời kỳ Tần – Hán (221 TCN – 220 SCN): giai đoạn chứng kiến sự giao thoa mạnh mẽ giữa những món ăn địa phương. Ba trường phái ẩm thực sản sinh thời kỳ này là Quảng Châu, Triều Châu, Đông Giang.
- Thời kỳ Ngụy – Tấn, Nam – Bắc Triều (220 TCN – 420 SCN): được coi là thời kỳ hưng thịnh nhất của văn hóa Trung Hoa. Văn hóa ẩm thực được tạo nên từ sự kết tinh hoàn mỹ trong nguyên liệu, gia vị và phương thức chế biến.
- Thời kỳ Nguyên – Minh – Thanh: là thời kỳ đỉnh cao trong văn hóa ẩm thực Trung Hoa. Yếu tố dân tộc cộng hưởng với nhau và được biểu hiện qua các trường phái ẩm thực Chiết Giang, Giang Tô và Bắc Kinh.
- Thời kỳ Đường: là thời kỳ phát triển và hoàn thiện của nghệ thuật trà đạo Trung Hoa. Đây là điểm nhấn quan trọng trong văn hóa ẩm thực của Trung Quốc.
Lịch sử Ẩm thực Trung Hoa
Ẩm thực Trung Hoa – Những điều bạn có thể chưa biết
Trung Quốc là đất có diện tích lãnh thổ vô cùng rộng lớn, nên nền ẩm thực của nước này vô cùng phong phú và đa dạng với nét đặc trưng của từng vùng. Mỗi vùng đất, tùy thuộc vào điều kiện khí hậu, điều kiện tự nhiên, địa hình,… Những món ăn sẽ sử dụng nguyên liệu và cách chế biến khác nhau.
Âm thực Trung Quốc nổi bật với những hương vị mạnh mẽ, nồng đậm của các loại gia vị như tỏi và hành được sử dụng trong mỗi món ăn. Các món ăn được chế biến với hình thức chiên, nướng, hấp. Đặc biệt, ẩm thực của đất nước này chú trọng đến hình thức nên màu sắc của món ăn cực kỳ bắt mắt.
Ẩm thực Trung Hoa có nhiều điều đặc biệt
Giống như nhiều quốc gia châu Á khác, Trung Quốc nằm trong vùng lãnh thổ có điều kiện tự nhiên thuận lợi để phát triển cây lúa. Vì vậy, lúa gạo cũng là nguồn lương thực chính trong ẩm thực Trung Quốc. Bên cạnh đó, những món ăn được chế biến từ bột mì cũng được người dân yêu thích như: Bánh bao, sủi cảo, mì sợi,….
Đối với người dân Trung Quốc, nếu ăn mì mà sợi mì kéo càng dài thì tuổi thọ càng lâu. Chính vì vậy, mì trường thọ là món ăn không thể thiếu trong mỗi dịp sinh nhật.
8 Trường phái ẩm thực Trung Quốc
Nói đến sự phong phú và đa dạng trong văn hóa ẩm thực Trung Hoa thì phải nhắc đến 8 trường phái ẩm thực của nước này. Mỗi trường phái ẩm thực là một mảnh ghép, tạo nên bức tranh hoàn chỉnh minh chứng cho toàn bộ nền văn hóa ẩm thực được đúc kết từ những tinh túy suốt bao đời.
Trường phái ẩm thực Tứ Xuyên
Tứ Xuyên là một tỉnh nằm ở miền Tây Trung Quốc. Nền ẩm thực Tứ Xuyên là một trong những trường phái ẩm thực Trung Quốc nổi tiếng nhất nước này. Món ăn ở đây có hương vị cay nồng đặc trưng.
Trong ẩm thực ở đây sử dụng nhiều gia vị đặc trưng như tiêu đen, gừng tươi, tỏi, hành, và ớt. Các món ăn đặc trưng của Tứ Xuyên thường có vị cay, chua, mặn và ngọt.
Trường phái ẩm thực Tứ Xuyên
Món ăn của vùng Tứ Xuyên không chỉ làm thỏa lòng những thực khách thích độ cay, mà còn làm hài lòng những thực khách yêu thích ẩm thực Trung Quốc với những món ăn nổi bật.
Các món ăn nổi bật của Tứ Xuyên:
- Gà nguội với nước sốt cay:Đây là món ăn tạo nên tên tuổi của ẩm thực Tứ Xuyên. Món ăn đơn giản được tạo nên từ thịt gà, lạc, ớt và nước sốt chua ngọt,… nhưng hương vị lại vô cùng hấp dẫn.
- Đậu phụ Mapo: Món này có tên gọi khác là đậu hũ tứ xuyên, được chế biến từ đậu phụ non và thịt. Thịt được băm nhuyễn rồi ướp với các gia vị, trong đó có tiêu Tứ Xuyên. Tiếp tục đem nấu chung với đậu phụ non và nước sốt.
- Lẩu Tứ Xuyên:Món ăn được coi là biểu tượng của vùng đất này. Nồi lẩu có nước hầm xương và nguyên liệu chế biến cầu kỳ. Để tạo nên hương vị đặc trưng cần sử dụng hương liệu như: Sả, vỏ quế, đinh hương, hạt thì là,…
>>> Xem thêm bài viết: Cách làm đậu hũ tứ xuyên cay và không cay Cực ngon – Dễ làm
Trường phái ẩm thực Quảng Đông
Ẩm thực Quảng Đông bị ảnh hưởng nhiều từ phương thức chế biến món ăn của người Quảng Châu, Triều Châu và Đông Giang. Đây là một trường phái ẩm thực Trung Quốc được biết đến với sự tinh tế, đa dạng trong phương thức chế biến và gia vị sử dụng. Món ăn Quảng Đông có hương vị nhẹ nhàng, dễ ăn, có sự kết hợp hoàn hảo giữa vị ngọt, mặn và chua.
Các món ăn Quảng Đông được ưu tiên chế biến theo mùa: Có sự thanh mát trong mùa hè và đậm vì vào mùa đông. Không chỉ có hương vị hấp dẫn, món ăn nơi đây còn được chăm chút tỉ mỉ và cẩn thận về mĩ vị.
Trường phái ẩm thực Quảng Đông
Một số món ăn nổi bật của ẩm thực Quảng Đông:
- Há cảo tôm: Món ăn có phần vỏ mềm mại màu trắng được làm từ bột mì, phần nhân sử dụng tôm tươi kết hợp với rau củ băm nhuyễn vằng tay sau đó đem hấp chín.
- Cá thu nhồi: Chế biến món ăn này khá cầu kỳ, phần nhân được chế biến bằng cách băm nhỏ cá thu, lạp xưởng, nấm rồi trộn đều và nêm nếm gia vị sao cho vừa ăn. Sau đó, nhồi phần nhan này vào da cá đã được sơ chế. Cuối cùng, nấu với nước hầm xương cá.
- Gà hầm phi lê kiểu Thuận Đức: Gà sau khi sơ chế được ướp với rượu trắng, gừng, muối, đường phèn và bột gạo. Khi thưởng thức sẽ cảm nhận vị ngọt thanh và ấm nóng.
Trường phái ẩm thực Sơn Đông
Ẩm thực Trung Quốc vùng Sơn Đông được coi là đệ nhất ẩm thực của cả nước, món ăn ở đây nổi bật với hương vị nồng đậm. Các món ăn được kết hợp hoàn hảo giữa các nguyên liệu tươi ngon và các gia vị đặc trưng của khu vực như tỏi, gừng, hành, và đậu phộng. Nhiều món ăn của trường phái ẩm thực này có vị ngọt, mặn, chua đặc trưng và thường được chế biến bằng các phương pháp như xào, hấp, chiên. Bên cạnh đó, nơi đây còn có một loại nước tương làm từ đậu nành cực kỳ nổi tiếng.
Trường phái ẩm thực Sơn Đông
Một số món ăn nổi bật của Sơn Đông:
Sơn Đông là vùng đất ở gần sông Hoàng Hà, người dân cũng tận dụng nguồn thủy sản để làm phong phú văn hóa ẩm thực. Một vài món ăn nổi bật mà bạn nhất định không được bỏ qua như:
- Ốc kho: Ốc được sơ chế nguyên con chứ không tách riêng phần thịt và phần vỏ. Khi ăn, thực khách sẽ tự mể ốc ăn cùng nước sốt sánh mịn.
- Cá chép chua ngọt: Cá chép được chiên vàng sau đó nấu nguyên con trong một loại sốt bí truyền. Độ béo của cá kết hợp với vị chua ngọt của nước sốt sẽ được thực khách cảm nhận rõ ràng khi thưởng thức.
- Soup sữa ức gà: Ức gà và củ mã thầy dược tẩm ướp với một vài gia vị địa phương. Sau đó, nấu chín đến khi có độ sệt thì thêm sữa và hầm thêm nhiều giờ nữa.
Trường phái ẩm thực Giang Tô
Ẩm thực Giang Tô – Trung Quốc được đánh giá là có sự trái ngược với mả thực Sơn Đông. Những món ăn ở đây được trang trí đẹp mặt, cầu kỳ như một tác phẩm mang tính nghệ thuật.
Trong trường phái ẩm thực Trung Quốc ở vùng Giang Tô, người dân không thường xuyên sử dụng xì dầu như những vùng đất khác. Họ thường sử dụng đường và dấm khi chế biến món ăn nên thường có vị chua ngọt đặc trưng.
Trường phái ẩm thực Giang Tô
Một số món ăn nổi bật của Giang Tô – Trung Quốc:
- Cơm chiên Dương Châu: Cơm chiên được chế biến từ những nguyên liệu khác nhau như: thịt, trứng, lạp xưởng, cà rốt, đậu Hà Lan,… Món ăn không chỉ bổ dưỡng mà còn vô cùng bắt mắt.
- Vịt muối Nam Kinh: Món ăn hấp dẫn với lớp thịt vịt màu trắng ngà, có độ mềm vừa phải hòa quyện với vị ngọt dịu. Món ăn có chút mỡ nhưng không hề bị ngấy.
- Đậu phụ Bình Kiều: Đậu phụ được cắt thành hình kim cương rồi đem nấu chung với thịt gà, măng và nấm. Miếng đậu béo ngậy có sự đậm đà, tan chảy trong miệng cực hấp dẫn.
Trường phái ẩm thực Phúc Kiến
Trường phái Phúc Kiến của ẩm thực Trung Quốc đặt ra những quy chuẩn khắt khe để tạo ra những món ăn hoàn hảo nhất. Hương vị món ăn Phúc Kiến nổi bật với độ chua, ngọt, mặn, thơm vừa phải. Người dân nơi đây cực kỳ coi trọng màu sắc và hình thức của món ăn.
Một số món ăn nổi bật của Phúc Kiến là:
- Phật nhảy tường: Món ăn được chế biến từ 28 nguyên liệu khác nhau chủ yếu là bào ngư, vây cá, hải sâm,…Sau khi tẩm ướp với các gia vị sẽ thêm rượu Thiệu Hưng. Lấy đất trét kín miệng bình lại rồi đun trong 10 tiếng. Đây cũng là một món ăn nổi tiếng của nước Trung Quốc.
- Soup cá viên: Cá sau khi được loại bỏ hết xương sẽ băm nhuyễn và ướp thêm muối, nước gừng và nặn thành viên vừa ăn. Xương được dùng để ninh xương lấy nước.
- Mỳ xào Phúc Kiến: Sợi mì của món ăn này được làm từ trứng, có độ dai, màu vàng óng bắt mắt. Các loại rau như giá, hẹ, bông cải, ớt chuông là không thể thiếu khi chế biến món ăn. Ngoài ra, thực khách có thể tùy chọn loại thịt mình ưa thích.
Trường phái ẩm thực Phúc Kiến
Trường phái ẩm thực Hồ Nam
Nền ẩm thực Hồ Nam sử dụng thủy sản và gia cầm là nguồn thực phẩm chủ yếu. Khi chế biến món ăn sẽ kết hợp với các gia vị như: ớt, tỏi, hẹ tây và đặc biệt là nước sốt. Người Hồ Nam cực kỳ coi trọng sự tươi ngon trong nguyên liệu. Món ăn nơi đây không chỉ có hương vị hấp dẫn mà còn có sự tinh tế và hoàn mỹ.
Một số món ăn nổi bật của Hồ Nam:
- Đậu phụ thối hỏa cung điện: Đậu phụ thối được làm từ đậu tương, sau khi ngâm trong nước muối đặc biệt nửa tháng thì chiên trên lửa nhỏ, thêm sốt và dầu mè là có thể thưởng thức. Món ăn này là món nổi tiếng trong nền ẩm thực Trung Quốc vì sự độc đáo trong hương vị của nó.
- Thịt xông khói xào ớt: Có thể sử dụng các loại thịt xông khói khác nhau nhưng thịt lợn vẫn được ưa chuộng sử dụng nhất. Sau khi xào với ớt, món ăn có màu sắc bắt mắt và cực hấp dẫn.
- Đầu cá hấp: Để chế biến món ăn này cần có đầu cá, ớt, gừng, tỏi. Sau khi hấp chín đầu cá thì thêm dầu và các gia vị còn lại để thêm sự hoàn mỹ.
Trường phái ẩm thực Hồ Nam
Trường phái ẩm thực Chiết Giang
Đặc điểm nổi bật trong trường phái ẩm thực Trung Quốc vùng Chiết Giang là đồ ăn tươi mềm, không ngấy, thanh đạm. Hương vị tập trung vào độ tươi, mềm và giòn vừa phải. Món ăn Chiết Giang chú trọng trang trí nhã nhặn trên các chiếc bát đĩa tinh xảo.
- Thịt kho Đông Pha:Nguyên liệu chính sử dụng trong món này là thịt heo với 4 phần mỡ, 6 phần nạc. Thịt được cắt thành miếng to và nêm nếm cùng nhiều hương vị khác nhau rồi đem đi kho.
- Cá dấm Tây Hồ: Trước khi chế biến, cá thường bị bỏ đói từ 1-2 ngày để loại bỏ tạp chất. Cá chiên trong 3-4 phút với lửa vừa. Chiên xong sẽ tưới lên lớp nước sốt chua ngọt.
- Chân giò Kim Hoa: Món ăn được làm từ phần đùi sau của thịt lơn, phần dùi non thêm muối. Sau đó, phơi nướng nhiều giờ để tạo nên thành phẩm.
Trường phái ẩm thực Chiết Giang
Trường phái ẩm thực An Huy
Trong nền ẩm thực Trung Quốc, các món ăn của trường phái An Huy chủ yếu chế biến bằng phương thức ninh hầm và chú trọng về lửa. Trường phái này thường sử dụng những nguyên liệu hoang dã và thảo mộc nên có hương vị dễ chịu. Trường phái này dảm bỏa được các dinh dưỡng ban đầu của nguyên liệu.
- Hủ tiếu An Huy: Là món ăn nổi tiếng của trường phái này, được làm từ bột gạo và có nước dùng đậm đà, được ăn kèm với thịt heo, tôm, rau xanh và các gia vị.
- Gà chưng lá sen:Món ăn này được làm từ gà tây và được chưng cùng với lá sen và các gia vị khác. Món ăn có vị ngọt thanh và thơm ngon.
- Vịt hồ lô:Vịt hồ lô có cách chế biến cầu kỳ nhưng cực kỳ được lòng các thực khách bốn phương. Món ăn có hương vị thơm ngon hấp dẫn mà bạn nhất định phải thử khi tới đây.
Đặc trưng của nền văn hóa ẩm thực Trung Hoa
Ẩm thực Trung Quốc có sự kết hợp hài hòa và tài tình giữa nguyên liệu, gia vị, màu sắc. Ngoài ra, nền ẩm thực Trung Hoa còn khiến thực khách mê mẩn với những nét đặc trưng sau.
Sự toàn vẹn trong món ăn
Sự vẹn toàn được người Trung Hoa chú trọng hàng đầu trong nền văn hóa ẩm thực nước này. Món ăn nào cũng cần đảm bảo hương vị thơm ngon cùng màu sắc đẹp mắt được trang trí hấp dẫn. Sự vẹn toàn thể hiện trong từng chi tiết của món ăn, ví dụ như: Cá thường được chế biến nguyên con, gà được chặt thành miếng rồi lại xếp trở lại hình dạng ban đầu.
Sự toàn vẹn trong hương vị và trang trí món ăn
Đa văn hóa trong một tổng thể
Người Trung Hoa ưa chuộng sử dụng thịt lợn để chế biến món ăn. Tuy nhiên, mỗi vùng miền lại có những nét đặc trưng ẩm thực riêng biệt. Người Quảng Đông thường sử dụng hải sản, người Bắc Kinh lại dùng nhiều thịt hơn. Vùng Tứ Xuyên và Hồ Nam có vị cay nồng đặc trưng hơn hẳn so với các vùng khác. Người Hán ở Trung Hoa lại không thích dùng gạo mà thường ăn ngũ cốc, rau,…
Nét tinh tế giữa hương vị, màu sắc và cách bày biện
Trong văn hóa ẩm thực Trung Quốc rất chú trọng đến mùi vị và hình thức món ăn. Các đầu bếp Trung Hoa cần khéo léo chế biến làm sao cho món ăn có màu sắc đẹp mắt, hương vị ngào ngạt, thơm ngon từ nguyên liệu tươi mới và phải trình bày một cách ấn tượng. Nếu thiếu một trong ba yếu tố về hương vị, màu sắc và cách bày biện thì món ăn được cho là không đạt yêu cầu.
Sự kết hợp hài hòa giữa hương vị, màu sắc và cách bày biện
Tập quán ăn uống vùng miền
Văn hóa ẩm thực Trung Hoa thú vị khi có sự góp mặt của nhiều tập quán ăn uống của nhiều vùng miền. Một số tập quán thú vị như: Mâm cơm của người Bắc Kinh phải có 18 món, 8 bát ăn nguội và 8 bát ăn nóng. Người Đông Bắc ở tỉnh Hắc Long khi tiếp khách, các món ăn cần có đôi có cặp. Mỗi món ăn đại diện cho một ý nghĩa, mục đích riêng.
Tập quán này được hình thành từ từng vùng khác nhau. Chính những tập quán đặc biệt này đã góp phần đưa tên tuổi của ẩm thực Trung Hoa nổi tiếng toàn thế giới.
Hiện nay, nền ẩm thực của nước này đã và đang nổi tiếng và gây được sự tò mò, yêu thích của nhiều khách hàng trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Vì vậy, Comi Chef Home đã đưa các món ăn ngon của Trung Quốc về Việt Nam để phục vụ những khách hàng có nhu cầu được thử những món ăn của nước này.
Comi Chef Home – Nhà hàng ẩm thực Trung Hoa ngon tại Hà Nội
Comi Chef Home tự hào là một trong những nhà hàng Trung Hoa nổi bật tại Hà Nội. Thương hiệu phục vụ nhiều món ăn thơm ngon, hấp dẫn thuộc nhiều trường phái ẩm thực đến từ Trung Quốc. Nhà hàng luôn chú trọng để mang đến thực khách những món ăn hấp dẫn, giàu dinh dưỡng và giống với hương vị ban đầu nhất.
Nhà hàng đã nhận được nhiều lời khen từ thực khách bằng sự hấp dẫn trong từng món ăn cũng như chất lượng dịch vụ. Thương hiệu tự tin có thể phục vụ thực khách những món ăn hấp dẫn với thái độ nhiệt thành, hiếu khách.
Comi Chef Home vừa chia sẻ với bạn 8 trường phái ẩm thực Trung Quốc. Hy vọng những chia sẻ của chúng tôi đã cung cấp cho bạn thông tin bổ ích. Đến nhà hàng để thường thức hương vị chân thực của những món ăn này bạn nhé!